قوانین و مقررات آموزشی

الف‌ـ مرحله اول (فاز یک)

1‌ـ‌الف‌ـ کلاس‌های فقه و اصول

1ـ1‌ـ‌الف‌ـ تمهیدی

1. شرکت مستمر در یک درس خارج فقه و یک درس خارج اصول در حوزه مقدس قم الزامی است.
2. شرکت مستمر در کلاس همکاری فقه و اصول طبق برنامه مؤسسه الزامی است.
3. شرکت در یک کلاس همکاری (فقه یا اصول) با استفاده از نصف مزایا در صورت موافقت مدیر محترم بلامانع است، البته مشروط به شرکت در درس خارج فقه و اصول و تهیه تقریرات و ارائه آن طبق ضوابط.
4. شرکت داوطلبانه طلاب محترم در بیش از 2 کلاس همکاری با رعایت کامل قوانین و ضوابط مؤسسه (بدون پرداخت شهریه فوق العاده) با تشخیص مدیر محترم بلا مانع است.
5. تعداد نفرات کلاس تمهیدی حداکثر تا 6 نفر قابل افزایش است، مگر در مواردی که مدیر محترم افزایش تعداد را به مصلحت تشخیص دهند.
6. لازم است وقت کلاس‌ها به دو الی سه قسمت تقسیم و با قید قرعه هر قسمت توسط یکی از طلاب محترم بیان گردد.
7. تعطیل کردن کلاس همکاری فقه و دایر کردن دو ساعت کلاس همکاری اصول در روز ـ طی دو جلسه جداگانه ـ با صلاحدید مدیر محترم در صورتی که به حد نصاب برسند و استاد محترم راهنما نیز فراهم گردد بلا مانع است، البته باید در درس خارج فقه شرکت و تقریرات آن را نیز طبق ضابطه تحویل نمایند.
8. تشخیص توانایی و عدم توانایی طلاب محترم در دو درس بر عهده مدیر محترم است.
9. طلاب محترم در تابستان بیش از یک درس همکاری نمی‌توانند داشته باشند.

2ـ1‌ـ‌الف‌ـ تلفیقی

1. کلاس تلفیقی یعنی تجمیع بین درس خارج و کلاس تمهیدی به این صورت که فضلاء محترم به مانند کلاس تمهیدی مبحث منتخب را قبلا مطالعه کرده و سپس در جلسه‌ی با استاد محترم آن مبحث را ارائه خواهند داد و استاد محترم نیز همانند درس خارج نظرات و تاملات خود را نسبت به آن مباحث بیان می‌فرمایند.
2. فضلاء محترمی که کلاس تلفیقی ـ مثلا اصول ـ را انتخاب می‌نمایند، دیگر شرکت در درس خارج آن ـ مثلا اصول ـ لازم نمی‌باشد.
3. فضلاء محترم موظفند بعد از کلاس تلفیقی مباحث مطرح شده در کلاس را مباحثه نمایند.
4. تعداد نفرات کلاس تلفیقی نظیر کلاس تمهیدی حداکثر تا 6 نفر قابل افزایش است، مگر در مواردی که مدیر محترم افزایش تعداد را به مصلحت تشخیص دهند.

2ـ‌الف‌ـ کلاس‌های تفسیر

1. برای ورودی‌های سال تحصیلی 90 ـ 89 به بعد، شرکت در یک جلسه تفسیر (90 دقیقه‌ای) الزامی می‌باشد.
2. کلاس تفسیر باید در زمانی برگزار گردد که بخش اداری مؤسسه تعطیل نباشد.
3. نفرات کلاس تفسیر حداکثر تا 10 نفر قابل افزایش است.
4. طلاب محترم بین انتخاب کلاس تفسیر یا علوم قرآن و یا هر دو کلاس مخیر هستند.
5. منبع و محتوای جلسه علوم قرآنی، کتاب البیان به عنوان متن اصلی و مناهل به عنوان منبع موازی می‌باشد.
6. شرکت در کلاس علوم قرآن برای طلاب محترمی که دوره تخصصی تفسیر را گذرانده‌اند به شرط کار کردن زیر نظر استاد محترم مجاز خواهد بود.
7. در صورت تشرف استاد محترم کلاس تفسیر به حج و نیز در صورت غیبت استاد محترم، شاگردان می‌توانند جلسه را خودشان به صورت مباحثه ادامه دهند.
8. در صورتی که فضلاء یک سال کلاس تفسیر را خوانده باشند، شاگردان به جای مجمع البیان، کنز الدقائق و در میان تفاسیر عامه بین آلوسی و کشاف و فخر و المنار و بیضاوی با حاشیه شهاب مخیر هستند.
9. کلاس تفسیر در ایام تحصیل اگر تعطیل گردد قابل جبران است و در ایام تعطیلی مؤسسه جبران لازم ندارد.
10.  در پایان سال از درس تفسیر نیز مانند سایر دروس آزمون به عمل خواهد آمد.
11.  سؤالات آزمون تفسیر به صورت کتبی یا شفاهی با صلاحدید استاد و مدیر محترم خواهد بود.

3ـ‌الف‌ـ تقریرات

 

1. نوشتن تقریرات درس فقه و اصول الزامی است. تقریرات درس استاد محترم می‌تواند به صورت مستقل باشد و یا به شکل تعلیقه بر کتابی که محور بحث استاد محترم است باشد.
2. در طول سال تحصیلی لازم است سه جزوه در فقه و سه جزوه در اصول که هر یک مشتمل بر حداقل 15 جلسه درس باشد تقریر، تدوین و تحویل گردد.

تبصره: در صورتی که درس استاد محترم به صورت جزوه تنظیم و ارائه می‌­شود و برای تهیه تقریرات به صورت معتنابه از جزوه استفاده می‌شود تعداد جلسات به دو برابر افزایش می­یابد.

3. زمان تحویل جزوه تقریر فقه و اصول عبارت است از:

• زمان تحویل جزوه اول از فقه و اصول نیمه دوم آذر ماه
•  زمان تحویل جزوه دوم از فقه و اصول نیمه دوم اسفند ماه
• زمان تحویل جزوه سوم از فقه و اصول نیمه دوم خرداد ماه

4. در صورت تنظیم و تحریر مباحث مطرح شده در کلاس همکاری نیاز به نوشتن تقریرات نیست بلکه کافی است همان نوشتار را با اضافه نمودن مطالب جدید استاد محترم ارائه دهند.
5. کلاس بررسی تقریرات در درجه اول توسط استاد محترم مدرس برگزار می‌شود و چنانچه استاد محترم مدرس نپذیرفتند با استاد محترم راهنما و با نپذیرفتن ایشان استاد محترم دیگری کلاس فوق را برگزار می‌کنند.
6. اصلاحاتی که از طرف استاد محترم ارزیاب خواسته می­شود انجام آن لازم است و در مدت توافقی با پژوهش، باید بازگردانده شود.
7. جهت مشاهده ضوابط الزامی شکلی، نگارشی و نیز ضوابط ترجیحی نگارش به آیین‌نامه جدید تنظیم تقریرات، به ضمیمه (1) از ضمائم رجوع شود.
8. مراحل تهیه و تکمیل تقریرات:

• تدوین کامل بر اساس آیین‌نامه و تحویل به معاونت پژوهش و ثبت آن
•  تحویل به استاد محترم ارزیاب
• پی‌گیری و دریافت نتیجه ارزیابی
• تحویل به مقرر محترم و تأکید بر اعمال نتایج ارزیابی و بازگرداندن به موقع آن
• ضمیمه نمودن تقریرات نهایی شده به پرونده آموزشی مقرر

4ـ‌الف‌ـ رساله‌های تابستانی

1. نوشتن رساله تحقیقی در تابستان طبق ضوابط الزامی است.
2. کسانی که عمده تعطیلی تابستان (حداقل 45 روز) را تبلیغ تشریف می‌برند از نوشتن رساله تابستانی معارف می‌باشند و اگر این افراد اقدام به نوشتن رساله نمایند تشویق خواهند شد.

تبصره: مقدار تشویق حداکثر معادل یک ماه شهریه خواهد بود.

3. رساله تابستانی لازم است به صورت حداقل 30 صفحه و حداکثر 50 صفحه 300 کلمه‌ای نوشته شود.
4. جهت مشاهده طرح‌نامه رساله‌ تابستانی به ضمیمه (2) از ضمائم رجوع شود.
5. جهت مشاهده آیین‌نامه ضوابط محتوایی، صوری و شکلی رساله‌های تابستانی به ضمیمه (3) ضمائم رجوع شود.
6. مراحل تهیه رساله‌های تابستانی:

• اخذ موضوع مصوب یا تصویب موضوع پیشنهادی
•  تکمیل فرم طرح‌نامه
• تصویب طرح‌نامه
• تدوین و تحویل به موقع رساله‌ها
• آماده سازی جهت ارزیابی
• تحویل به دو استاد محترم ارزیاب جهت ارزیابی بر اساس آیین‌نامه و فرم ارزیابی
• تحویل نتایج ارزیابی به محقق جهت اعمال نظرات استاد محترم ارزیاب
• برگزاری جلسه دفاع
•  ملزم‌بودن محقق به بازسازی و تدوین رساله بر اساس نتایج جلسه دفاع
• تحویل به موقع رساله پس از تکمیل

7. طلاب محترم در صورت تمایل می‌توانند رساله‌های تابستانی را از موضوعات قرآنی و یا تفسیر قرآن انتخاب نمایند.
8. فضلای محترم موظف هستند پس از تعطیلات تابستان و همزمان با شروع سال تحصیلی جدید رساله‌های خود را به معاونت آموزش تحویل نمایند.
9.  رساله‌هایی که مطالب آن مستند به منابع نیست و همراه با ارزش کامل نباشد به داوری ارسال نمی‌شود.
10.  چنانچه یک ارزیاب قبل از واگذاری رساله به ارزیاب دوم رساله را مردود اعلام کرد، لازم است به ارزیاب دوم تحویل داده شود تا اظهارنظر کند، مگر اینکه یکی تصریح کند که نویسنده از روی فلان کتاب رونویسی کرده است که در این صورت با اظهار نظر نفر اول لازم است معاونت آموزش با متن تطبیق نماید و صحت و سقم نظر ارزیاب را تحقیق نماید و در صورت صحت، دیگر لازم نیست به ارزیاب دوم داده شود.
11.  چنانچه رساله‌ای مردود اعلام شد کان لم یکن تلقی می‌شود و همچنین کسانی که اصلاحات را اعمال نمی‌کنند.
12.  اصل رساله­‌ها در مخزن کتابخانه نگهداری می‌­شود و در صورت درخواست، کپی آن به نگارنده تحویل می‌گردد.
13.  طلاب محترم می‌توانند به جای نوشتن رساله تابستانی 30 نرم‌افزار صوتی از موضوعات عقلی یا کلامی را استماع نمایند.
14.  کسانی که به جای رساله تابستانی حداقل 30 نرم‌افزار صوتی گوش می‌کنند، رعایت موارد ذیل لازم است:

• مطالعه متن هر درس قبل از استماع
•  تهیه خلاصه‌ای گویا و کامل از مطالب استاد محترم
• ارائه مطالب هر درس به صورت مجزا و تایپ شده
• تهیه فهرست مطالب در پایان
• تحویل تقریرات در آغاز سال تحصیلی به معاونت آموزش
• انجام آزمون شفاهی در محدوده نرم‌افزار صوتی توسط استاد مصوب

15.  طلاب محترم می‌توانند با موافقت مدیر محترم یک سال در میان نرم‌افزار صوتی از موضوعات عقلی یا کلامی با شرایط فوق را گوش کنند.

تبصره: اگر مدیر محترم صلاح دیدند می‌توانند در طول دوره، 3 سال متوالی را برای نرم‌افزار صوتی اختصاص دهند.

5ـ‌الف‌ـ مباحثه تکمیلی

1. فضلاء محترم موظف هستند در هر سال تحصیلی حداقل یک کتاب را در زمینه فقه یا اصول یا قواعد فقهیه جهت مباحثه با فاضل محترم دیگر انتخاب نمایند.
2. کتاب منتخب باید استدلالی و صفحات آن به مقدار معتنابه جهت یک سال تحصیلی باشد.
3. هم‌بحث می‌تواند از فضلاء محترم خارج از مؤسسه باشد و همچنین بحث می‌تواند در خارج از مؤسسه انجام شود.
4. انجام مباحثه مشروط به هر روز یا هر هفته یا هر ماه یا هر فصل نمی‌باشد، بلکه برنامه‌ریزی آن به اختیار خود فضلاء محترم می‌باشد، مثلا می‌توان در تابستان انجام داد.

ب‌ـ مرحله دوم (فاز دو)

1ـ‌ب‌ـ تحقیقات با ساعت موظف

1. در هر سال تحقیق در هر سه رشته فقه و اصول و رجال الزامی است.
2. استثناء یکی از رشته‌های فوق به دلایل خاص (نظیر اشتغال به آن در خارج مؤسسه یا استغناء محقق از آن) با احراز  و موافقت کتبی مدیر محترم بلا مانع است.
3. مباحث و موضوعات تحقیقی در سه رشته ذکر شده و همچنین مهلت زمانی برای تحقیق توسط مدیر محترم با هماهنگی استاد مربوط تعیین می‌گردد.
4. مدتی که برای تحقیق تعیین می‌گردد نباید بیش از 3 ماه باشد.
5. منابع لازم المراجعه در مبحث توسط استاد محترم تعیین می‌گردد.
6. ویژگی‌های مباحث و موضوعات منتخب: 1ـ داشتن بار علمی، 2ـ استعداد پروری، 3ـ مبنایی بودن
7. انتخاب سایر مباحث (از قبیل مسائل و موضوعات مستحدثه) در صورتی که مبتلابه و کاربردی باشد با هماهنگی مدیر محترم بلا مانع است.
8. موضوعات تحقیقی می‌تواند یک موضوع مستقل و یا یک باب و یا یک کتاب و یا بخشی از یک کتاب در یکی از سه رشته مذکور باشد.
9. در هر مهلت تحقیقی فقط یک موضوع یا مبحث باید مورد تحقیق قرار گیرد.
10.  در مواردی که مدیر محترم اجازه بدهد حداکثر تحقیق در دو موضوع نیز بلا مانع است.
11.  لازم است حتی الامکان حداقل دو محقق همزمان بر روی یک موضوع تحقیق نمایند.
12.  اختصاص یک موضوع به یک فرد با صلاحدید مدیر محترم بلا مانع است.
13.  هریک از محققان باید تحقیق خود را به طور جداگانه انجام و تحویل دهند.
14.  مباحثه منابع مهم بحث شایسته و در صورت تکلیف مدیر محترم یا استاد محترم الزامی است ولی در هر صورت نوشته‌ها باید مستقل بوده باشد.
15.  در موارد استناد به روایات شریفه در هر سه رشته بررسی کامل اسناد آن‌ها الزامی است.
16.  در صورت توافق استاد محترم و شاگردان برای تعطیلی جهت هر روز 4 ساعت جبران لازم است.
17.  مدیر محترم می‌توانند در مواردی که مصلحت می‌بینند و لطمه‌ای به برنامه نمی‌خورد به طلاب محترم مرحله دوم (فاز دو) اجازه دهند یک ساعت از ساعات موظف را برای مباحثه یک کتاب فقهی ـ که مدیر محترم تعیین می‌کنند ـ صرف نمایند.

2ـ‌ب‌ـ تحقیقات پروژه‌ای

1. پس از تصویب مبحث و تعیین منابع، استاد معظم با مشورت اعضاء محترم کلاس باید سقف لازم البحث و التدوین تا آخر هر ماه را معین فرمایند و نیز مقدار لازم برای هر هفته را مشخص نمایند به طوری که در پایان هر هفته نوشته مربوط به آن هفته تحویل دفتر گردد.
2. ویژگی‌های مباحث و موضوعات منتخب: 1ـ داشتن بار علمی 2ـ استعداد پروری 3ـ مبنایی بودن
3. از ابتداء به طور همزمان دو مبحث فقهی و اصولی مورد طرح و تحقیق قرار می‌گیرد و نحوه تقسیم کلاس‌ها برای بررسی نوشته‌های مربوط به هر یک با توافق استاد معظم و اعضاء محترم کلاس معین می‌گردد.

• این تقسیم و تعیین باید طوری باشد که در پایان هر ماه (و حداکثر تا یک هفته از ماه بعد) تمام سقف مربوط به آن ماه از هر نظر (تدوین، بحث، بازنگری، اصلاح و ...) پایان یابد.

4. در نوشته‌­ها اظهار رأی و استدلال برای آن الزامی است.
5. غیر از خصوصیت کمیت در نگارش تحقیقات پروژه‌ای، رعایت کلیه مواد آیین‌نامه رساله‌نویسی نیز ضروری می‌باشد.
6. در موارد استناد به روایات شریفه بررسی کامل اسناد آن‌ها الزامی است.
7. هریک از فضلاء محترم باید تحقیق خود را به طور جداگانه انجام و تحویل دهد.
8. نوشته‌ها توسط دو نفر مورد بررسی قرار گرفته و موارد مورد نظر کتباً از طریق دفتر یا استاد معظم به صاحب نوشته برای ملاحظه و ترتیب اثر مناسب ارائه گردد.

• این دو نفر عبارتند از 1ـ استاد معظم، 2ـ یکی از اعضاء محترم کلاس که توسط استاد معظم مشخص می‌شود.

تبصره: دفتر می‌تواند علاوه بر دو نفر مذکور نوشته‌ها را برای بررسی در اختیار فرد سومی قرار دهد، که در این صورت نتیجه به صاحب نوشته منتقل و باید اصلاحاً یا دفاعاً به آن ترتیب اثر دهند.

9. بعد از ارائه نوشته توسط صاحب آن، حداکثر بعد از دو روز باید به طور مستمر رساله‌ها در کلاس‌ها با حضور استاد معظم و اعضاء محترم مورد ارائه و بحث قرار گیرد.
10.  صاحب نوشته موظف است حاصل بحث و بررسی در کلاس را به نحو مناسب در نوشته خود درج نموده و انجام این کار به تأئید استاد محترم رسیده و تحقق آن را با توشیح و امضاء تصدیق نمایند.
11.  برگزاری کلاس بحث روی منابع ترجیحاً توصیه می‌گردد ولی الزامی نیست.

تبصره: در صورتی که استاد محترم تشخیص دهند بحث روی منابع لازم است، موافقت اعضاء کلاس و حضورشان در کلاس الزامی است.

12.  لازم است استاد محترم با مطالعه منابع و نوشته‌ها و راهنمای‌های جدی و علمی نقش فعال داشته و موجب بالندگی و پیشرفت گردند.
13.  همانطور که از نام این طرح پیداست تمام ملاک در این برنامه حاصل کار یعنی همان نوشته‌هاست و از نظر ساعت (جز ساعات کلاس) مقدار خاصی پیش بینی و الزامی نشده است.
14.  انجام مباحثه بین اعضاء کلاس به طور جمعی یا متفرق بر روی منابع یا رساله ـ هر کدام که صلاح می‌دانند ـ به نحو مانعه الخلو الزامی است.
15.  ملاک موفقیت تحصیلی در هر سال موفق بودن در همین تحقیقات و نوشته‌هاست و آزمون و یا ارزیابی دیگری انجام نمی‌شود.

ج‌ـ آیین‌نامه مقررات عمومی آموزشی

1ـ‌ج‌ـ مقررات مطالعه

1. هر یک از آقایان طلاب محترم در مرحله اول موظفند برای هر جلسه کلاس فقه، اصول و تفسیر یک ساعت مطالعه نمایند.
2. در مواردی که کتاب یا تقریرات مورد بحث کمتر از یک ساعت مطالعه نیاز دارد باید بقیه وقت را صرف مطالعه دیگر یا فکر کردن در همین مبحث بنمایند، مثلاً وقت باقی مانده از فقه صرف مطالعه اصول شود یا بالعکس.
3. در صورتی که وقت مطالعه الزامی غالباً اضافه بیاید، مدیر محترم با هماهنگی استاد محترم تصمیم می‌گیرند.

2 ـ‌ج‌ـ مقررات کلاس‌ها

1. حضور در کلاس‌ها باید با آمادگی و مطالعه دقیق کتب و منابع و مباحثی که برای طرح در کلاس مشخص شده است باشد.
2. وقت رسمی کلاس‌ها 60 دقیقه است اما با صلاحدید استاد محترم و موافقت طلاب محترم و هماهنگی با مدیر محترم تا 75 و 90 دقیقه قابل افزایش است، و زمان کلاس‌های تلفیقی حداقل 75 تا 90 دقیقه خواهد بود.
3. بجای افزودن یک ربع یا نیم ساعت به جلسات کلاس، می‌توان به مقدار یاد شده از ساعت کامل (حداکثر) 90 دقیقه استفاده نموده.
4.  کم شدن وقت کلاس در موارد خاص از قبیل پایان یافتن بحث یا تأخیر در شروع کلاس و ... حداکثر تا 5 دقیقه قابل اغماض می‌باشد.
5. مؤسسه می‌تواند با تقاضای حداقل 3 نفر از طلاب محترم در صورت امکان بجای درس حوزه، کلاس تدریس فقه و اصول تشکیل دهد.
6. اگر به علت عدم حضور شاگران جلسه یا کلاس تشکیل نشود باید آن جلسه جبران شود، مگر آنکه استاد محترم با جلسه جبرانی موافق نباشد.
7. در صورت غیبت برخی از طلاب محترم جلسات کلاس با حضور یک نفر هم تشکیل خواهد شد.
8. ادغام و عدم ادغام کلاس‌ها در صورتی که طلاب محترم کم باشند منوط به نظر مدیر محترم است.
9. تشکیل کلاس‌هایی که اساتید‌شان به حج مشرف می‌شوند در وقت مقرر و با مباحثه آقایان با یکدیگردر صورت عدم تأمین استاد محترم راهنما و ادغام الزامی است.
10.  در صورتی که استاد محترم غیبت‌های کوتاه مدت خود را قبلاً با طلاب محترم هماهنگ نموده لازم است در وقت مناسب جبران شود و غیبت‌های اتفاقی استاد محترم ـ چه موجه و چه غیر موجه ـ نیز مناسب است جبران شود.
11.  در مواردی که عدم حضور استاد محترم طولانی باشد مدیر محترم می‌تواند به یکی از انحاء ذیل عمل نماید:

• تشکیل کلاس‌های جبرانی البته در صورتی که سبب فشار بر طلاب محترم یا موجب افت تحصیلی آنان نشود و استاد محترم نیز موافق باشند.
•  در صورت امکان و مصلحت شاگردان در این زمان در کلاس دیگر حضور یابند.
• برای این مدت کلاس جداگانه با استاد محترم  دیگر تشکیل شود.

3ـ‌ج‌ـ سایر

1. طلاب محترمی که به اختیار خود متفرد می‌شوند شورا در مورد آنان تصمیم گیری خواهد نمود.
2. تدریس دروس حوزی  به مقداری که مزاحم تعهدات و وظایف محوله نباشد بلا مانع است.
3. مدت دوره کامل آموزشی، تحقیقاتی مؤسسه که تشکیل شده از دو مرحله می‌باشد، ده سال است. مرحله اول 6 سال و مرحله دوم 4 سال خواهد بود.
4. در پایان دوره ده ساله گواهی داخلی به فارغ‌التحصیلان اعطاء می‌شود.

د‌ـ امتحانات

1ـ‌د‌‌ـ ضوابط آزمون شفاهی پایان سال تحصیلی مرحله اول (فاز یک)

1. دروس مؤسسه از اول تیر ماه تعطیل و امتحانات پایان سال از همان تاریخ به تدریج آغاز می‌گردد.
2. از کلیه محصلین در زمان یاد شده امتحان به عمل خواهد آمد.
3. امتحانات پایان سال به صورت شفاهی انجام و موضوعات آزمون از مباحثی که طی سال بحث شده انتخاب خواهد شد.
4. در پایان سال تحصیلی از درس تفسیر نیز مانند سایر دروس آزمون شفاهی بعمل خواهد آمد.
5. موضوعات آزمون توسط استاد مربوط پیشنهاد و در شواری سه نفره منتخب مدیر محترم به تصویب خواهد رسید.
6. محورهای آزمون حداقل یک هفته قبل از شروع آزمون در اختیار طلاب محترم قرار خواهد گرفت.
7. در جلسه آزمون شفاهی پایان سال تحصیلی استاد مربوط حتی الامکان یکی از اعضاء هیأت ممتحنه خواهد بود.
8. تصمیم گیری راجع به کسانی که در آزمون شفاهی پایان سال نمره قبولی نیاورده‌اند بر عهده شورای سیاست‌گذاری خواهد بود.

2ـ‌د‌‌ـ ضوابط آزمون مرحله دوم (فاز دوم)

1. ملاک موفقیت تحصیلی فضلاء محترم مرحله دوم در هر سال موفق بودن در تحقیقات و نوشته‌های آنان می‌باشد و آزمون و یا ارزیابی دیگری انجام نمی‌شود.

3ـ‌د‌‌ـ مقررات عمومی امتحانات

1. تعیین دقیق زمان امتحانات بر عهده مدیر محترم است.
2. اعضاء ممتحن در جلسه آزمون شفاهی در صورت امکان سه نفر می‌باشند.

تبصره: تعیین ممتحنین با مدیر محترم می‌باشد.

3. لازم است یکی از سه نفر ممتحن به عنوان مدیر جلسه تعیین و جلسه آزمون شفاهی را مدیریت نماید.
4. هر داوطلب حق دارد در ابتدای جلسه آزمون شفاهی به مدت 15 دقیقه به بیان و تقریر پاسخ خود نسبت به سؤال مطرح شده بپردازد. در این زمان هیچ یک از ممتحنین حق طرح سؤال از وی را ندارد مگر با اعلان آمادگی داوطلب.
5. در تمامی امتحانات هر یک از اعضاء هیأت ممتحنه نظر خود را بدون اطلاع سایر اعضاء به صورت نمره در برگ مخصوص ثبت و پس از امضاء تحویل آموزش خواهد داد.
6. چنانچه یکی از اعضاء ممتحن در جلسه آزمون شفاهی حضور نیابد، میانگین نمره دو استاد محترم دیگر به عنوان نمره قبولی محسوب و اعلام خواهد شد.
7. نمره قبولی در کلیه امتحانات مؤسسه (اعم از ورودی و پایان سال، کتبی و شفاهی) حداقل 14 و معدل 15 خواهد بود و نمره هیچ یک از امتحانات یکدیگر را جبران نمی‌کند.
8. اشخاصی که نمره آنان نزدیک به نمره قبول است مدیر محترم می‌تواند پس از بررسی حداکثر یک نمره به معدل آنان اضافه نمایند.
9. فرصت ارائه اعتراض به نتایج امتحانات حداکثر تا یک هفته پس از اعلام نتایج خواهد بود، مگر آنکه نمره هر دو مصحح کمتر از 10 باشد که در این صورت حق اعتراض ساقط خواهد بود.

هـ تعطیلات آموزشی مؤسسه

1ـ‌هـ تعطیلات سال شمسی

1. از اول تا چهارم فروردین
2. روز جمهوری اسلامی ایران، 12 فروردین
3. سالروز ارتحال امام خمینی (ره)، 14 خرداد
4. سالروز قیام امام خمینی (ره)، 15 خرداد
5. سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، 22 بهمن
6. تعطیلات تابستانی از اول تیر ماه هر سال تا دهم شهریور ماه
7. روزهای پنجشنبه و جمعه

2ـ‌هـ تعطیلات سال قمری

1. از 28 ذی الحجه تا 13 محرم الحرام
2. شهادت امام سجاد (علیه السلام)، 25 محرم الحرام
3. اربعین امام حسین (علیه السلام)، 20 صفر
4. رحلت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و امام حسن مجتبی (علیه السلام)، 28 صفر
5. شهادت امام رضا (علیه السلام)، آخر صفر
6. شهادت امام حسن عسکری (علیه السلام)، 8 ربیع الاول
7. میلاد مسعود رسول اعظم (صلی الله علیه و آله)، 17 ربیع الاول
8. شهادت صدیقه کبری (سلام الله علیها)، 13 جمادی الاول
9. شهادت صدیقه کبری (سلام الله علیها)، 3 جمادی الثانی
10.  تولد حضرت زهرا (سلام الله علیها)، 20 جمادی الثانی
11.  شهادت امام علی النقی (علیه السلام)، 3 رجب
12.  تولد امیر المؤمنین (علیه السلام)، 13 رجب
13.  شهادت امام موسی بن جعفر (علیهما السلام)، 25 رجب
14.  مبعث حضرت رسول اعظم (صلی الله علیه و آله)، 27 رجب
15.  تولد امام حسین (علیه السلام)، 3 شعبان
16.  تولد حضرت صاحب الزمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، 15 شعبان
17.  از 28 شعبان تا سوم شوال (تعطیلات ماه رمضان)
18.  شهادت امام صادق (علیه السلام)، 25 شوال
19.  تولد امام رضا (علیه السلام)، 11 ذی القعده
20.  شهادت امام جواد (علیه السلام)، آخر ذی القعده
21.  شهادت امام باقر (علیه السلام)، 7 ذی الحجه
22.  عید سعید قربان، 10 ذی الحجه
23.  عید سعید غدیر، 18 ذی الحجه
24.  مؤسسه در صورت فعالیت آموزشی در ماه مبارک رمضان در روزهای 19 و 21 و 23، و عید فطر، و دوم و سوم شوال تعطیل خواهد بود.

3ـ‌هـ مقررات متفرقه تعطیلات

1. دهه آخر ماه صفر ـ از 19 صفر تا اول ربیع‌ الاول ـ برای رفتن به تبلیغ کلاس‌ها تعطیل است ولی طلاب محترمی که به تبلیغ نمی‌روند ملزم به شرکت در برنامه‌هایی که مؤسسه برقرار می‌نماید می‌باشند.
2. شرکت در برنامه اعتکاف در ماه مبارک رجب با موافقت مؤسسه بلا مانع است.
3. طلاب محترم می­توانند در ایام فاطمیه با اجازه مدیر محترم به تبلیغ بروند که 5 روز تبلیغ غیبت موجه خواهد بود.
4. در صورتی که مرکز مدیریت حوزه، تعطیلات استثنائی ـ اعم از ساعتی یا روزانه ـ اعلام نماید مؤسسه تبعیت می‌نماید.
5. در مورد غیر تعطیلات، مدیر محترم فعلی می‌تواند از یک ساعت تا یک هفته اعلام تعطیلی نماید.

وـ ضمائم

1ـ‌وـ ضمیمه (1): آیین نامه تنظیم تقریرات

ماده 1: تقریرات ارائه شده دارای 100 امتیاز است که 70 امتیاز آن به محتوی و 30 امتیاز آن به شکل تقریرات تعلق می‌گیرد.

ماده 2: ضوابط الزامی نگارش عبارت است از:

1. تهیه و تدوین تقریرات توسط شخص مقرر انجام و نباید به صورت رونویس یا پیاده سازی باشد.
2. برخوردار از نظم و انسجام لازم
3. درج تمامی مطالب و نکات مطرح شده توسط استاد محترم
4. حذف مطالب تکراری
5. قرار گرفتن مطالب مرتبط، در کنار هم
6. برجسته و مشخص نمودن مطالب استاد محترم
7. انتقال و آوردن تغییر نظر استاد به شکل صحیح
8. انتقال مطالب حاشیه­‌ای و غیر مرتبط به پاورقی
9. مستندسازی روایات و اقوال مهم مورد استناد در بحث
10.  تبدیل زبان گفتاری به زبان نوشتاری با رعایت امانت و قواعد نگارش

ماده 3: ضوابط ترجیحی نگارش عبارت است از:

1. نگارش متن به زبان عربی
2. اصطیاد و ثبت مطالب برجسته استاد محترم راهنما
3. تبیین نظر مختار به شکل مشخص

ماده 4: از لحاظ شکلی رعایت موارد زیر الزامی است:

1. طرح روی جلد، شامل عناوین ذیل:

• درج عنوان موسسه آموزشی تحقیقاتی بقیة الله (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
• موضوع تقریرات
•  نام استاد مدرس
• نام استاد راهنما
• نام مقرّر
• ذکر فصل مربوط

2. ذکر تاریخ و فهرست جلسات به صورت زمانی از جلسه اول تا جلسه پانزده (یا سی)
3. آوردن فهرست عناوین در ابتدا
4. متن تقریرات به صورت تایپ شده بر روی برگه A4 تحویل گردد.
5. تایپ تقریرات در برنامه word و اندازه قلم متن 14، در متن فارسی و عربی از قلم NoorLotus، اندازه قلم متن پاورقی 12 استفاده شود، عناوین به صورت درشت (Bold) و عناوین اصلی با قلم NoorTitr و عناوین فرعی­تر با قلم NoorKoodak نوشته شود، و فایل آن نیز تحویل گردد

ماده 5: در طول سال تحصیلی لازم است سه جزوه در فقه و سه جزوه در اصول که هر یک مشتمل بر حداقل پانزده جلسه درس باشد تقریر، تدوین و تحویل گردد. در صورتی که درس استاد محترم به صورت جزوه تنظیم و ارائه می‌­شود و برای تهیه تقریرات به صورت معتنابه از جزوه استفاده می‌شود تعداد جلسات به دو برابر افزایش می‌­یابد.

ماده 6: زمان تحویل تقریرات عبارت است از:

• زمان تحویل جزوه اول از فقه و اصول نیمه دوم آذر ماه
• زمان تحویل جزوه دوم از فقه و اصول نیمه دوم اسفند ماه
• زمان تحویل جزوه سوم از فقه و اصول نیمه دوم خرداد ماه

ماده 7: اصلاحاتی که از طرف استاد ارزیاب خواسته می­‌شود لازم است انجام و در مدت توافقی با پژوهش، بازگردانده شود.

تذکرات:

1. گزینش دروس برای ارائه تقریرات در صورت امکان با مشورت استاد محترم راهنما انجام گیرد.
2. از ضبط و تقریر تمام مطالب دروس غفلت نشود.

2ـ‌وـ ضمیمه (2): طرح‌نامه رساله‌های تابستانی

1. اطلاعات شخصی که عبارتند از: نام:  ، نام خانوادگی:  ، سال تحصیل:  ، تلفن:
2.  موضوع
3. بیان موضوع و اهمیت آن: (در چند سطر)
4. ذکر مهمترین منابع
5. فهرست عناوین

3ـ‌وـ ضمیمه (3): آیین‌نامه تهیه رساله‌های تابستانی و ضوابط استماع نرم‌افزار صوتی

1. ضوابط محتوایی رساله

• تنقیح و تبیین محل نزاع به صورت کامل
• ذکر ادله و مستندات اقوال و احتمالات همراه با بررسی
• ابداع یا انتخاب رأی، همراه با ادله آن و نقد دیدگاه یا دیدگاه‌های مخالف
• پرهیز از نقل عین عبارات دیگران و آوردن مستفاد از آن با قلم خود
• ذکر مستندات و منابع به صورت دقیق در پاورقی
• خارج نشدن از موضوع اصلی و اجتناب از مباحث حاشیه‌ای و مربوط به اصول موضوعه
• پرهیز از نقل مطالب سست و ضعیف و پرداختن به مطالب متقن
• محقق محترم شرعاً متعهد است محصول زحمات و تحقیق خود را ارائه نموده و نیز قبلاً در آن موضوع رساله‌ای تدوین نکرده باشد.

2. ضوابط صوری و شکلی رساله

• لازم است رساله  با شناسنامه تحقیق (عنوان رساله، نام محقق، نام مؤسسه و سال تدوین) شروع گردد.
• لازم است رساله با قلمی گویا و رسا تدوین و از تعقید و اغلاق اجتناب گردد.
• لازم است مطالب با قلم حداقل 14  و حداکثر 16 تایب و تحویل شود.
• لازم است قلم عناوین اصلی، فرعی، متن و پاورقی متفاوت باشد.
• لازم است حجم مطالب حداقل 30 صفحه و حداکثر 50 صفحه 300 کلمه‌‌ای باشد.
• بایستی فهرست دقیق و کامل مطالب در ابتدای رساله و آدرس منابع در آخر آن آورده شود.
• فضلای محترم شرعاً موظف هستند پس از تعطیلات تابستان و همزمان با شروع سال تحصیلی جدید رساله‌های خود را تحویل نمایند.

3. ضوابط استماع نرم‌افزار صوتی

• مطالعه متن کتاب قبل از استماع
• استماع کامل نرم‌افزار صوتی حداقل 30 جلسه درس (استاد مصوب)
• تهیه خلاصه‌ای گویا و کامل از مطالب استاد محترم
• ارائه مطالب هر درس به صورت مجزا و تایپ شده
• تهیه فهرست مطالب در پایان
• انجام آزمون شفاهی توسط استاد مصوب
• ممنوع بودن استمناع نرم‌افزار صوتی در دو سال پی در پی
• طلاب محترم می‌توانند با موافقت مؤسسه یک سال در میان فلسفه با شرایط فوق را گوش کنند.

تبصره: اگر مدیر محترم مصلحت دیدند می‌توانند در طول دوره، 3 سال متوالی را برای نرم‌افزار صوتی اختصاص دهند.